مقدمه دلایل رشد قیمت فلز مس
فلز مس از جمله فلزهای پرکاربرد در صنایع مختلف از جمله صنعت برق، ساخت و ساز و ساختمان‌سازی، زیر ساخت‌های حمل و نقل و اکثر صنایع مادر است. از این رو قیمت جهانی فلز مس به عنوان شاخصی تاثیرگذار در قیمت تمام شده محصولات نهایی، جهت فعالیت‌های اقتصادی مورد توجه قرار می‌گیرد. مس به دلیل انعطاف‌پذیری و رسانایی بالا بعد از آهن و آلومینیوم سومین فلز پرکاربرد در جهان می‌باشد. مس همچنین دارای رتبه دوم بین فلزات اصلی از نظر ایجاد ارزش افزوده در دنیا است.
شیلی به‌عنوان بزرگترین تولیدکننده مس در جهان، بیشترین تاثیر را بر قیمت جهانی فلز مس دارد. پس از شیلی، پرو با فاصله بسیار نسبت به شیلی، دومین کشور تولیدکننده مس جهان است. چین نیز رتبه سوم در تولید جهانی فلز مس را به خود اختصاص داده است.
اما اگر بخواهیم تقسیم‌بندی را بر اساس میزان ذخایر فلز مس تغییر دهیم، باید گفت که شیلی بیشترین میزان ذخایر جهانی را دارد و پس از آن استرالیا و پرو و روسیه از ذخایر غنی فلز مس برخوردار هستند و پس از این کشورها مکزیک و ایالات متحده قرار دارند.
در شکل زیر سهم صادرات مس در کشورهای مختلف، در سال ۲۰۱۹ مشخص شده است:
مس در بورس فلزات لندن بهترین عملکرد را در فصل دوم سال ۲۰۲۰ داشته است. فلز مس از تاریخ ۲۳ مارس ۲۰۲۰ که قیمت ۴۶۱۷.۵ را به خود دید، روند رو به رشد خود را شروع کرد و با رشد ۶۸ درصدی به قیمت ۷۷۴۱ دلار در ۱۱ دسامبر ۲۰۲۰ رسید. در ادامه به بررسی علل رشد قیمت این فلز پرکاربرد می‌پردازیم.
عرضه جهانی فلز مس
یکی از مهم‌ترین و اولین مشکلات اخیر در صنعت مس جهانی، اعتصاب کارگران شیلیایی در معادن بزرگترین تولیدکنندگان فلز مس جهان بوده است. اعتصاب این کارگران، تمام بازار مس را تحت تاثیر قرار داد.
در کنار ادامه روند این اعتصابات، با همه‌گیری ویروس کرونا، صنعت فلز مس با چالش جدیدی رو به رو شد، چین که ۳۰ درصد از واردات مس دنیا را به خود اختصاص داده، در فصل اول سال ۲۰۲۰، درگیر بحران کرونا بود و تقاضای مس از سوی این کشور ۱۵ کاهش یافت. قیمت مس به ۴۶۰۸ دلار بر هر تن رسید.
شیلی و پرو که در مجموع ۴۰ درصد تولید جهانی را بر عهده دارند، به‌سختی درگیر شیوع بیماری کووید -۱۹ شدند، پس از مدتی شدت ابتلا به حدی در این دو کشور بالا گرفت که در بخش عرضه نیز بازار دچار اختلال و کاهش عرضه شد.
در پی بروز این مشکلات در زنجیره عرضه در کشورهای بزرگ تولیدکننده فلز مس، حجم استخراج و تولید تا حد زیادی کاهش پیدا کرد و بسیاری از معادن تعطیل شده‌اند.
افزایش تقاضای فلز مس
در حالی که کل دنیا درگیر ویروس کووید -۱۹ بود، چین شروع به قدرت گرفتن کرد و صنایع مختلف خود را به رونق رساند. پس از بازگشایی صنایع و رشد اقتصادی این کشور در سه ماه دوم سال جاری میلادی، تقاضای مس چین در بخش‌هایی چون خودروسازی و ساخت و ساز افزایش یافت، از این رو قیمت مس شروع به رشد کرد.
نکته قابل توجه این است که آسیا اصلی‌ترین مصرف‌کننده مس جهان بوده، تقریبا ۶۸ درصد تقاضای فلز مس جهانی متعلق به آسیا است. واضح است بیشتر این تقاضا از سوی اقتصاد در حال پیش‌روی و بهبود یافته چین می‌باشد.
انتشار خبر ساخت واکسن کرونا
انتشار خبر اثر بخشی واکسن کرونا، دلیل محکمی برای ادامه روند رو به رشد چند ماهه فلز مس شد. ساخت این واکسن امید به رشد اقتصاد جهانی و بیرون آمدن اقتصاد جهانی از بحران را زنده کرد. همان‌طور که قبلا نیز عنوان گردید، وضعیت اقتصاد جهانی یکی از تاثیرگذارترین فاکتورها در قیمت‌گذاری مس است، بنابراین رشد قیمت فلز مس با انتشار این خبر، اتفاق عجیبی نبوده است.
انتخابات آمریکا
از دیگر فاکتورهایی که در روزهای اخیر به شدت بر روی قیمت فلز مس تاثیر گذاشته است، مساله ریاست جمهوری در ایالات متحده است. با انتخاب شدن جو بایدن و شکست دونالد ترامپ، سرمایه‌گذاران و بازارها نسبت به بازیابی اقتصادی در بزرگترین اقتصاد دنیا امیدوار شدند. همچنین آنها معتقد هستند که جو بایدن روابط مسالمت آمیزی را با دیگر کشورها در پیش خواهد گرفت که این مساله از بروز تنش‌ها، جلوگیری خواهد کرد.
زیر ساخت‌های سبز
چین به‌عنوان کشوری بزرگ با جمعیت ۱.۴ میلیارد نفری در طول پنج سال گذشته توجه و سرمایه‌گذاری بی‌سابقه‌ای در مسیر حفاظت اکولوژیکی و زیست محیطی اعمال کرده است. طبق پیش‌بینی‌های منتشر شده در چین، در طول پنج سال آینده انتشار کلی آلاینده‌های اصلی در چین همچنان روند کاهشی خواهد داشت؛ به طوری که انتشار کربن در چین تا سال ۲۰۳۵ میلادی بعد از یک دوره کاهش پایدار به کمترین میزانش خواهد رسید و متعاقب آن شرایط زیست محیطی به گونه‌ای اساسی بهبود پیدا خواهد کرد و هدف ساخت یک چین زیبا اساسا محقق خواهد شد. وعده شی جین پینگ، رئیس‌جمهور چین برای صفر شدن آلایندگی کربن این کشور تا سال ۲۰۶۰ که با تمرکز روی انرژی تجدیدپذیر در برنامه پنج سال بعدی چین است، از سال ۲۰۲۱ شروع خواهد شد.
در آمریکا هم جو بایدن در وعده‌های انتخاباتی خود عنوان کرده، در صورت پیروزی در انتخابات، برنامه دو تریلیون دلار زیرساخت و انرژی سبز را اجرا خواهد کرد.
مکس لیتون، تحلیلگر سیتی گروپ در این باره گفت: اقدام ماه گذشته چین، تغییر بنیادین اساسی در بازار ایجاد کرد و به معنای تقاضای قوی‌تر برای فلز مس به خصوص از سوی شبکه برق چین در دو تا پنج سال آینده خواهد بود.
تحلیلگران گلدمن ساکس نیز اظهار کردند: فلزاتی مانند مس تحت تاثیر تقاضا برای توسعه انرژی سبز ممکن است روند صعودی داشته باشند.
به گفته لیتون، مصرف فلز مس در بخش‌های خودروسازی و برق به میزان ۲.۳ میلیون تن در پنج سال آینده رشد خواهد کرد و تقریبا سه چهارم از رشد تقاضای جهانی پیش‌بینی‌شده به حساب می‌آید.
خودروهای برقی به طور متوسط سه برابر بیشتر از خودروهای دارای موتور احتراق داخلی حاوی مس هستند و مس در توربین‌های بادی و متصل کردن منابع تجدیدپذیر تولید برق به شبکه نیرو مورد استفاده قرار می‌گیرد.
چین با انتظار برای افزایش تقاضا، امسال به انبار کردن مس پرداخته و ممکن است ۸۰۰ هزار تن مس انبار کرده باشد.
فلز مس به دلیل کاربردش در سیم‌کشی برقی، به‌عنوان یکی از راه‌های کلیدی برای سود بردن سرمایه‌گذاران از توسعه انرژی بادی، خورشیدی، باطری‌ها و خودروهای برقی تبدیل شده است.
پیش‌بینی قیمت مس در آینده
گلدمن ساکس بر اساس داده‌هایی همچون محرک‌های اقتصادی و مالی بیشتر، کاهش ارزش دلار، میزان موجودی انبارها و رشد تورم بازار کامودیتی‌ها را در سال ۲۰۲۱ رو به رشد می‌بیند. تحلیلگران گلدمن ساکس پیش‌بینی ۱۲ ماهه خود را برای فلز مس به ۹۵۰۰ دلار رساندند، در حالی که پیش‌بینی قبلی ۷۵۰۰ دلار بود.
پیش‌بینی‌ها برای آینده مس در سال ۲۰۲۱ حاکی از متعادل شدن قیمت در حدود قیمتی ۸۶۲۵ دلار و در سال ۲۰۲۲ در میانگین قیمت ۹۱۷۵ دلار است. تحلیلگران گلدمن ساکس عنوان کردند که بعید نیست در نیمه اول سال ۲۰۲۲ مس رکوردهای سال ۲۰۱۷ را شکسته و قیمت‌‌های ۱۰۱۷۰ دلار را نیز ببیند.
بر اساس گزارش فایننشیال تایمز، با توجه به نتیجه همه پرسی قانون اساسی شیلی، عرضه مس ممکن است محدودتر شود. شیلی بزرگترین تولیدکننده فلز مس جهان است و اگر قانون اساسی این کشور بازنویسی شود، معدن‌کارانی نظیر بی اچ پی، گلنکور، آنگلو امریکن و آنتوفاگاستا با مالیات‌های بالاتر یا محدودیت بیشتر در خصوص حق آب روبرو خواهند شد که این موضوع می‌تواند دلیلی بر رشد قیمت‌ها باشد.
تحلیلگر: پریسا کریمی نیک
