با نزدیک شدن زمان انتخابات ریاست جمهوری آمریکا ، حساسیت موضوع بیشتر شده و بررسی تاثیر نتیجه این انتخابات بر اوضاع ایران بیشتر مورد بحث قرار میگیرد. از این رو بر آن شدیم به بررسی این موضوع از جهات مختلف بپردازیم.
با بررسی پیش نویس سند 2020 حزب دموکرات آمریکا به نظر میرسد مواضع این حزب در اولویتها و جهتگیریهای اصلی نسبت به ایران در مقایسه با سال 2016 مسالمتآمیزتر است. در این سند شاهد تمایلات مثبت دموکراتها به بازگشت به برجام و آغاز دیپلماسی و انجام مذاکرات جامع برای تمدید محدودیتهای برنامه هستهای ایران و مذاکرات برای حل اقدامات ایران و برنامه موشکی آن هستیم.
بسیاری از تحلیلگران با استناد به این سند نتیجهگیریهای متفاوتی را عنوان میکنند، به عنوان مثال روزنامه کیهان نوشت : “ شرط بایدن برای بازگشت به برجام همان خواست ترامپ است.” و به این موضوع اشاره کرد که بایدن نیز همچون ترامپ در پی محدود کردن توان موشکی و قدرت منطقهای ایران است.
در حالیکه رادیو اسرائیل، با مبنا قرار دادن همین سند گفت که “ دموکراتها اگر قدرت را دوباره در آمریکا به دست گیرند، خیال حکومت اسلامی ایران میتواند کاملا راحت باشد. یکی از نخستین اقدامات جو بایدن بازگشت به برجام است. ”
روزنامههای اصلاحطلب نیز پیروزی بایدن در انتخابات را به سود ایران ارزیابی کردند.
با این وجود نباید فراموش کرد که در استراتژیهای کلان آمریکا دوگانگیای میان این دو حزب وجود ندارد و جهت تصمیمگیریها و سیاستهای آمریکا همواره در تقابل با ایران بوده است.
موضوع قابل بحث دیگر، روابط ایران با اروپا و چین است. اکثر تحلیلگران معتقدند در صورت پیروزی بایدن، روابط آمریکا با اروپا و چین بهبود خواهد یافت. باید دید این بهبود روابط چه تاثیری بر ایران خواهد داشت. بدیهی است چین به دلیل مواضع ترامپ و عدم توافق با وی به سمت ایران آمده و اگر ترامپ در قدرت نباشد، چین سعی میکند روابطش را با آمریکا و اروپا بهبود بخشد، اروپا نیز که به نظر میرسد توامان به دنبال جلب رضایت ایران و آمریکا است، از طرفی با روی کار آمدن بایدن مشکلات فعلی اروپا و امریکا نیز رفع خواهد شد، در این میان اگر ایران با نظام بینالملل منعطف برخورد کند، این اتفاقات میتواند به نفع ایران نیز باشد ولی اگر ایران انعطاف لازم در نظام بینالملل را از خود نشان ندهد نزدیکی آمریکا و اروپا و چین به نفع ایران نخواهد بود.
مساله مهم دیگر، وقوع جنگ میان ایران و آمریکا است. در این باره شاید بتوان به اطمینان و با اشاره به جنگ عراق، عنوان نمود که موضع هر دو حزب در این رابطه روشن و مشخص است و جنگ در دستور کار هیچ کدام از این دو حزب نیست. البته برخی از تحلیلگران بر این باورند که در صورت پیروزی ترامپ، چون دور دوم ریاست جمهوری او است و نیازی به رای دوباره مردم ندارد، روابط ایران و آمریکا تنش بیشتری خواهد داشت.
در رابطه با تاثیر این انتخابات بر بازار سهام ایران و آمریکا نیز میتوان به مواردی اشاره نمود. برخی تحلیلگران پیشبینی میکنند که پیروزی دوباره دونالد ترامپ به معنای افزایش ریسک تجاری آمریکا و شرکتهای بزرگ بورسی خواهد شد و در مقابل تعدادی دیگر نیز نگران تاثیر منفی سیاست مالیاتی جو بایدن بر قیمت سهام هستند.
تحلیل گر ارشد بانک سرمایهگذاری جیپیمورگان، با انتشار تحلیلی در خصوص ریسک انتخابات ریاست جمهوری آمریکا نوشت: “ارزیابی ما نشان میدهد از نظر تاثیر کلی بر بازار سهام تفاوت زیادی بین پیروزی آقای ترامپ و بایدن وجود ندارد”
در بازار ایران، در صورت انتخاب مجدد ترامپ در انتخابات ریاست جمهوری 2020 آمریکا و با توجه به اینکه ترامپ یک جمهوری خواه است، انتظار میرود شاهد کاهش نرخ بهره فدرال رزرو باشیم و در بازار بورس در سهمهای بنیادی مانند سهام صنایع فلزی، سنگ آهنی و برخی از پتروشیمیها شاهد افزایش قیمتهای فروش و طبعا سودسازی بیشتری تا پایان سال باشیم. از طرفی با پیروزی ترامپ و افزایش احتمالی تنشهای میان ایران و آمریکا، رشد نرخ دلار و متعاقبا افزایش نرخ فروش شرکتها و در نهایت افزایش سود شرکتها دور از انتظار نخواهد بود.
در صورت پیروزی بایدن در انتخابات، شاید شاهد کاهش بار تحریمها باشیم، فروش نفت و محصولات دیگر افزایش یافته و در نهایت شاهد افزایش سود شرکتها باشیم که البته با کاهش تنشها قطعا نرخ دلار نیز کاهشی خواهد بود.
تحلیلگر: پریسا کریمی نیک